Η Θεωρία Διεύρυνσης και Δόμησης (Broaden–and–Build Theory) της θετικής ψυχολόγου Barbara Fredrickson εξηγεί πώς τα θετικά συναισθήματα, όπως η χαρά, η ευγνωμοσύνη και η ελπίδα, μπορούν να ενισχύσουν την ψυχική και σωματική ευημερία ενός ατόμου. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, τα θετικά συναισθήματα λειτουργούν με δύο κύριους τρόπους: διευρύνουν τις σκέψεις και αντιλήψεις μας και οικοδομούν μακροπρόθεσμους πόρους που συμβάλλουν στην προσωπική ανάπτυξη και ευημερία.
Διεύρυνση (Broaden)
Όταν βιώνουμε θετικά συναισθήματα, όπως ενθουσιασμό ή γαλήνη, ο νους μας γίνεται πιο ανοιχτός σε νέες εμπειρίες και πληροφορίες. Τα θετικά συναισθήματα επεκτείνουν το εύρος της αντίληψης, διευκολύνοντας την εξερεύνηση νέων ιδεών και λύσεων, και ενισχύουν τη δημιουργικότητα. Σε καταστάσεις άγχους ή απειλής, η σκέψη μας τείνει να εστιάζεται μόνο στο πώς να επιλύσει το άμεσο πρόβλημα, ενώ με τα θετικά συναισθήματα μπορούμε να δούμε τη “μεγαλύτερη εικόνα” και να σκεφτούμε στρατηγικά.
Δόμηση (Build)
Η επαναλαμβανόμενη εμπειρία θετικών συναισθημάτων οδηγεί σε δημιουργία πόρων που είναι διαθέσιμοι ακόμη και όταν οι συνθήκες δεν είναι θετικές. Αυτοί οι πόροι μπορεί να είναι:
Ψυχολογικοί (αυτοπεποίθηση, ανθεκτικότητα)
Κοινωνικοί (φιλίες, υποστηρικτικά δίκτυα)
Πνευματικοί (αίσθηση νοήματος, προσωπικές αξίες)
Σωματικοί (καλύτερη υγεία και ευεξία)
Για παράδειγμα, η συνεχής ανάπτυξη θετικών σχέσεων μπορεί να δημιουργήσει ένα ισχυρό δίκτυο υποστήριξης, που να προσφέρει ψυχική ανθεκτικότητα σε περιόδους κρίσης. Έτσι, το άτομο είναι καλύτερα προετοιμασμένο να ανταποκριθεί και να ξεπεράσει τις προκλήσεις.
Η Θεωρία Διεύρυνσης και Δόμησης είναι κεντρική στη Θετική Ψυχολογία, επειδή υποδεικνύει ότι τα θετικά συναισθήματα δεν είναι απλώς το αποτέλεσμα της ευημερίας, αλλά και το μονοπάτι που οδηγεί προς αυτήν.
Καλωσήρθατε στη Dievrynsis!
Fredrickson, B. L. (2001). The role of positive emotions in positive psychology: The Broaden-and-Build Theory of Positive Emotions. American Psychologist, 56(3), 218–226.
Fredrickson, B. L. (2004). The broaden-and-build theory of positive emotions. Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B: Biological Sciences, 359(1449), 1367–1377.
Fredrickson, B. L., & Joiner, T. (2002). Positive emotions trigger upward spirals toward emotional well-being. Psychological Science, 13(2), 172–175.
Fredrickson, B. L. (2009). Positivity: Groundbreaking research reveals how to embrace the hidden strength of positive emotions, overcome negativity, and thrive. New York: Crown Publishers.
Cohn, M. A., Fredrickson, B. L., Brown, S. L., Mikels, J. A., & Conway, A. M. (2009). Happiness unpacked: Positive emotions increase life satisfaction by building resilience. Emotion, 9(3), 361.
Lyubomirsky, S., King, L., & Diener, E. (2005). The benefits of frequent positive affect: Does happiness lead to success? Psychological Bulletin, 131(6), 803–855.